Τίκ Άκνταγ Μα(ν)τέν ή Από Πάν και Κά


Μεταξύ Σεβάστειας και Γιοζγάτης
Περιοχή
Βαθμός Δυσκολίας

Εκμάθηση

Ο χορός είναι δεξιόστροφος κυκλικός έχει 10 βήματα (στο ξεκίνημα θυμίζει Χασαποσέρβικο, ενώ τα επόμενα βήματα είναι τα 4 τριαράκια του Τίκ Διπλόν) και η αρχική λαβή με πιάσιμο από τους ώμους.

Ο πρώτος μπορεί να κρατάει μαντήλι. Με τα πόδια στο άνοιγμα των ώμων, πάτημα δεξιού ποδιού στην διάσταση δεξιά στην νοητή περιφέρεια του κύκλου που κινείται ο χορός και ταυτόχρονη κάμψη των γονάτων (βήμα 1) το αριστερό πόδι μετακινείται δεξιά και περνά πίσω από το δεξί (βήμα 2) πάτημα δεξιού ποδιού δεξιά στην διάσταση (3ο βήμα) κλείσιμο αριστερού δίπλα στο δεξί (4ο βήμα) αριστερό τριαράκι (βήματα 5ο & 6ο) δεξί τριαράκι (βήματα 7 και 8) αριστερό τριαράκι (βήματα 9 και 10).

Πηγή: Αναστάσιος Κοκοβίδης

Ιστορία

Το Άκνταγ Ματέν βρίσκεται μεταξύ Σεβάστειας και Γιοζγάτης. Έλληνες μεταλλωρύχοι της Χαλδίας (από το Σταυρί, την Κορόνιξα κ.λ.π) το 1828-1830, μετοίκισαν στην περιοχή αυτή και άρχισαν να εκμεταλλεύονται τα μεταλλεία της τα οποία υπήρξαν μεγάλη πηγή εσόδων που βοήθησαν έτσι την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη της περιοχής. Το αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθούν 30 Ελληνικά χωριά με αμιγή ελληνικό πληθυσμό που στις αρχές του 20 αιώνα αριθμούσαν περίπου 20.000 άτομα. (στοιχεία από Δυτ. Πόντο Σάββα Καλεντερίδη). Η παραμονή τους εκεί είχε διάρκεια 90 χρόνια μέχρι το 1922 χρονιά όπου εγκαταλείπουν οριστικά τα μέρη αυτά και επιστρέφουν στην Ελλάδα.

Λαογραφικά στοιχεία
Χρησιμοποιούσαν τα εξής μουσικά όργανα: την λύρα που την έφεραν από την Αργυρούπολη μεταφέροντας έτσι το μουσικό ηχόχρωμα της μητροπολιτικής τους πατρίδας, το ζουρνά και το νταούλι τα χρησιμοποιούσαν περισσότερο στις διάφορες εκδηλώσεις που πραγματοποιούσαν στην ύπαιθρο επειδή έβγαζαν δυνατό ήχο και άρα ακουστό. Επίσης στην νέα τους πατρίδα κουβάλησαν και το γαβάλ (χειλιαύλι).
Αργότερα χρησιμοποιούν το βιολί σε επιτραπέζιους σκοπούς που το ονόμαζαν Κεμανέ . Το βιολί της περιοχής αυτής χορδίζεται όπως και η λύρα σε διαστήματα τετάρτης καθαρά και όχι σε διαστήματα 5ης που χορδίζεται το βιολί που χρησιμοποιούσαν Δυτικά.